Katarakt Ameliyatı

Katarakt ameliyatı gözdeki lensin, yapay bir lense değiştirilmesi işlemidir. Gözde bulunan lens normalde saydamdır ancak katarakt ile beraber lens saydamlığını kaybederek görüşün bozulmasına neden olur. Katarakt ameliyatı ile gözün lensi değiştirilerek kişilerin problemsiz bir görüşe sahip olması sağlanır. Oldukça yaygın yapılan katarakt ameliyat güvenli ameliyat türleri arasında bulunur.

Gözde katarakt oluşmasıyla beraber gözün lensi giderek opaklaşmaya başlar. Bu da ışık parlamalarına ve flu görmeye yol açar. Katarakt nedeniyle bazı günlük aktiviteleri bile yerine getirmek zorlaşmaktadır. Katarakt olan kişilerde araba kullanma ya da mevcut işe devam etme zorlaşır. Kitap okuma, televizyon izleme, yemek yapma, alışveriş yapma, ilaç içme, merdiven çıkma gibi günlük hayatın olmazsa olmazları çok zor bir şekilde yerine getirilmektedir. Ayrıca parlak ışıklar da katarakt hastaları için çok zorlayıcıdır.

Katarakt Ameliyatı Türleri

Katarakt ameliyatı fakoemülsifikasyon ve ekstrakapsüler katarakt ekstraksiyonu olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Kısaca FAKO olarak da bilinen fakoemülsifikasyon ameliyatı en sık uygulanan katarakt ameliyatıdır. Bu işlemde gözün dış köşesinden küçük bir kesi yapılır. Merceğin merkezi ve sertleşmiş kısımları ultrasonik dalgalar ile kırılır. Kalan katarakt parçaları da vakumla alınmaktadır.

Ekstrakapsüler katarakt ekstraksiyonunda ise gözün üst kısmına bir kesi yapılır ve lensin sertleşmiş merkezi çıkarılır. Kalan kısmı ise vakumlanarak alınmaktadır. Kataraktlı lens alındıktan sonra yerine aynı açıklıktan intraoküler lens yerleştirilir. Yerleştirilen intraoküler lens sentetiktir ve herhangi bir bakıma ihtiyaç duymamaktadır. Yerleştirildikten sonra gözün bir parçası haline gelir. Ayrıca ışın retinaya geçebildiği için görüşte iyileşme elde edilir. Intraoküler lensin en büyük avantajı herhangi bir şekilde hissedilmemesidir.

Katarakt Ameliyatı Sonrası

Katarakt ameliyatı oldukça kısa süren bir ameliyattır. Her iki türde de yaklaşık olarak 20 dakikada tamamlanmaktadır. Hastalar operasyondan sonra bir süre dinlenmektedir. Katarakt ameliyatı sonrasında hastalar aynı gün taburcu edilmektedir.

Ameliyatı takip eden birkaç saat içerisinde opak lensin yerini saydam olanla değiştirmesi nedeniyle hastalar renklerin daha parlak olduğunu fark etmeye başlamaktadır. Ancak ilk birkaç gün boyunca görüntünün flu olması ve ışığa karşı hassasiyet oluşması son derece normaldir. Ameliyattan sonra en yaygın görülen şikayetler kuruluk, kaşınma, yanma ve göz kızarmasıdır. Bu şikayetler birkaç gün içerisinde kendiliğinden ortadan kalkmaktadır.

Gözde enfeksiyon, enflamasyon ya da yüksek basınç oluşmaması için hastaların bir süre göz damlası ve ilaç kullanması gerekmektedir. Uyku esnasında gözün korunması için koruyucu takılması tavsiye edilmektedir. İyileşme sürecinin kontrolü için genellikle ameliyattan 3 - 4 hafta sonra uzman doktora muayeneye gitmek gerekir. Bununla beraber ameliyattan yaklaşık 1 ay sonra göz testine girilmeli ve gerekiyorsa gözlük değişikliği yapılmalıdır.

Katarakt Risk Faktörleri

Katarakt problemi genelde yaşlanma ile ilgilidir. Nadiren bebekler katarakt ile doğmaktadır. Bu duruma konjenital katarakt adı verilir. Bir yaralanma ya da hastalık sonucunda çocuk yaşta katarakt oluşması da mümkündür. Ultraviyole ışığa aşırı maruz kalan kişilerde göz problemleri ile beraber katarakt riski de önemli ölçüde artmaktadır.

Bunların dışında diyabet hastalığı, sigara kullanımı, gözde travma, kortikostreoid kullanımı ve radyasyona maruz kalma katarakt riskini önemli ölçüde artırmaktadır. Her ne kadar katarakt risk faktörleri bilinse de hala daha kataraktın tam olarak neden olduğu bilinmemektedir. Çünkü bu risk faktörlerinden birkaçına sahip olan kişilerde katarakt meydana gelmezken hiçbir risk faktörünü taşımayan kişilerde katarakt oluşumu söz konusu olabilir. Sigara kullanmamak, güneşe çıkarken şapka ve güneş gözlüğü kullanmak, alkol alımını sınırlamak ve kan şekeri seviyesini kontrol altında tutmak katarakt riskini düşüren önlemler arasında yer alır.